Michiel is een ervaren projectmanager die al jaren met succes grote bouwprojecten begeleidt. Zijn vader is vijf jaar geleden overleden. Toen heeft hij de zorg voor z’n moeder op de schouders genomen. Moeder woont zelfstandig in een bungalowtje en kan steeds moeilijker lopen. Toch wil ze wel haar eigen boodschappen blijven doen. Omdat zijn moeder tot de kwetsbare doelgroep behoort, heeft Michiel de laatste weken alleen online contact met haar gehad. Tijdens die videogesprekken hebben ze vaak gesproken over handige vervoersmiddelen voor de nabije toekomst.
Op zondagochtend besluit Michiel in de auto te stappen en zijn moeder even op te zoeken. Het is prima weer om op 1,5 meter afstand samen koffie te drinken. Dan kan hij gelijk nog even naar haar elektrische fiets kijken. Die is op maat gemaakt, maar een beetje lastig in de bediening. Eens kijken of hij dat kan vereenvoudigen en goed kan uitleggen. Zodra hij in de tuin zit en de fiets erbij pakt, barst moeder in tranen uit. Ze slaat haar handen voor haar gezicht. Schouderschokkend vertelt ze hoeveel moeite alles kost en dat het haar toch niet lukt om met zo’n fiets om te gaan. Dat weet hij toch best! Michiel is radeloos. Hij was toch bezig met een mooie oplossing voor dat gedoe, zodat ze toch nog op pad kan? Waarom waardeert ze dat niet? En ze heeft wel lastiger machines bediend in haar leven! Michiel voelt zich machteloos: hij is al niet zo’n prater en nu kan hij haar ook niet even omarmen.
De juiste hulp
In dit soort situaties, waarin de ander worstelt en de emoties de vrije loop laat, hebben we vaak de neiging om te gaan sussen, geruststellen en helpen. En dan begrijpen we er geen snars van als mooie oplossingen niet dankbaar worden geaccepteerd. Sterker nog: je krijgt het lid op de neus. De ander voelt zich niet gehoord en gezien terwijl jij met kant en klare oplossingen komt.
Oplossingen parkeren
In het Goed-in-Gesprek-model noemen we de neiging om te gaan sussen, geruststellen en helpen: ruimte nemen. We pakken de ruimte om allerlei oplossingen aan te dragen in de hoop het op die manier voor de ander op te kunnen lossen. Echt aandacht besteden aan de ander doen we op deze manier niet. Een goed vervolg in dit gesprek zit hem dan ook niet in het sussen of doorgaan met het aanreiken van oplossingen. Je kunt beter het gevoel en de behoefte van de ander serieus nemen. In het model noemen we deze dimensie: ruimte delen.
Begrip voor de ander
Maar dat valt niet mee, want Michiel voelt zich verongelijkt en niet gezien in zijn goede bedoeling. Hij deed het toch voor haar! Hij is geneigd om nog een keer zijn goede bedoelingen uit te leggen. Gelukkig realiseert hij zich dat dit nu niet werkt en dat het beter is om even niks te zeggen. Als hij probeert door de ogen van zijn moeder naar de situatie te kijken, dan kan hij zich voorstellen hoe ze zich voelt: angstig door de Corona-situatie en bang om afhankelijk te worden. En wat zal ze vader missen. Juist nu. Door hierbij stil te staan, merkt Michiel dat hij zijn eerste neiging tot verdedigen, uitleggen en aanklagen kan onderdrukken. Het lukt hem om begrip te tonen en de emoties van zijn moeder aandacht te geven. We noemen dat: Ruimte Delen. In een gesprek zou dat er zo uit kunnen zien:
“Goh, mam, ik kan me zo voorstellen dat het je allemaal te veel wordt. Het valt ook niet mee. En dan sta je er ook nog alleen voor.”
Moeder veegt de tranen weg en haalt haar neus op. ”Ja Chiel, pa die zag altijd wel de positieve kant van de dingen. Dat lukt mij niet altijd zo makkelijk.
Een andere manier van oplossen
Het effect? Moeder voelt de aandacht en de erkenning van haar zoon voor haar situatie. Het is fijn om haar hart te kunnen luchten. Dat zorgt ook voor ruimte om vervolgens naar die fiets te kijken. Ruimte om te genieten van haar zoons aanwezigheid en van diens handigheid; net als zijn vader.
Tips
Ben jij ook geneigd om net als Michiel de ander te hulp te schieten met jouw oplossingen? Dan kun je wellicht iets met deze tips:
- Parkeer jouw oplossingen en luister vooral naar het verhaal en de emoties van de ander. Je hoeft het niet op te lossen. Vaak is een luisterend oor de oplossing.
- Verplaats je in de ander en probeer je voor te stellen hoe de ander zich voelt. Erken die gevoelens door er aandacht aan te geven en ze te benoemen.
Dit is een blog over het voeren van gesprekken in Corona-tijden. Buitengewone omstandigheden dwingen ons aan de ene kant om langer en intenser samen te zijn met anderen dan we zouden willen. Aan de andere kant moeten we noodgedwongen afstand houden van mensen die ons dierbaar zijn, juist omdat ze ons dierbaar zijn. Dit roept spanningen op die we voorheen niet kenden. Hoe ga je goed met elkaar in gesprek over de opduikende fricties binnen en buiten ons zelf? Daar willen we enkele handvatten voor aanreiken. De grondslag voor deze blog wordt gevormd door het gespreksmodel: Ruimte Nemen, Geven en Delen (ontleend aan het boek ‘Het gesprek aangaan – Erik Boers, Nico Swaan).
Leave a Comment